AMERIKA'DA BİR TÜRK MÜFETTİŞ 

   
           Meşhur silah tüccarı  Osmanlı Devleti’yle bir anlasma yapmak amacıyla Amerika’dan kalkıp, İstanbul’a gelmiştir. Çünkü Osmanlı Devleti yaklaşan savaşlarda kullanmak üzere 700.000 tüfek alacaktı.
       Hüseyin Tevfik Paşa; modern matematiğin ve geometrinin Türkiye'deki öncüsüdür. İngilizce yazdığı "Linea Algebra" adlı kitabı hala Harvard Üniversitesinde   dahi okutulmaktadır.
         Hüseyin Tevfik Paşa, Osmanlının alacağı bu tüfeklerin şartlarına uygun üretilmesini kontrol etmek üzere görevlendirilen komisyona  başkan olarak atandı. Üretimin başlamasından altı ay önce İngilizce öğrenmek amacıyla Amerika’ya gitti.   Gelecekte modern Türk matematiğinin kurucusu da olacak olan Hüseyin Tevfik Paşa, on beş yıl Amerika'daki tüfek fabrikasında mufettiş olarak görev yaptı.
            Hüseyin Tevfik Paşa'nın  müfettişlik görevi; Sultan Abdülhamid’in tüfeklere karşı şahsi ilgisi nedeniyle konuya ayrı bir önem katmaktaydı.  Çünkü Abdulhamit'in titizliği ve detaycılığı Hüseyin Tevfik Paşayı  daha da dikkatli olmaya sevkediyordu. Denetim işini o kadar ilerlemişti ki  üretim aşamasında sonucu etkilemeyen ama birtakım sorunların olduğunu bildirmesi üzerine,  şirkete yaptırımlar uygulandığı bile kulaktan kulağa dolaşır olmuştu.
         Amerika’dan silah satın alınması sürecinde Osmanlı Devleti’nin, yaşadığı mali kriz yüzünden ödemelerin gecikmeli gerçekleşmesi, Amerikan silah şirketleriyle bazı ciddi sorunlara da sebep olmuştu. Bu şirket parası ödendiği halde birtakım iddialarla yaklaşık 50 bin tüfeği ve mühimmatı alıkoymuştu. ( Hüseyin Tevfik Paşa'nın denetlemeleri  ve bunların  sonucunda aldığı iddia edilen cezaların ne kadar etkisi oldu bilinmez...)
            Bunun  üzerine bizzat Sultan Abdülhamid adına Amerikan mahkemelerinde yıllarca sürecek bir dava açılmıştır.

         




       
       


Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar